Kedilerde Böbrek Yetmezliği Belirtileri ve Erken Teşhis Yöntemleri

Kedilerde Böbrek Yetmezliğinin Kökeni ve Hastalığın Temel Mekanizmaları

Kedilerde böbrek yetmezliği, böbrek dokusunun zamanla işlevini kaybetmesi veya ani bir hasar sonucu görevini yerine getirememesiyle ortaya çıkan ciddi bir sağlık problemidir. Böbrekler kanı filtreleyerek toksinleri uzaklaştırır, idrar konsantrasyonunu ayarlar, kan basıncını dengeler, kırmızı kan hücrelerinin üretimine katkıda bulunur ve vücudun elektrolit dengesini korur. Bu sistem bozulduğunda, kedinin tüm metabolizması etkilenir ve çok geniş bir belirtiler zinciri ortaya çıkar.

Böbrek yetmezliğinin kökeni iki ana mekanizmaya dayanır:akut böbrek yetmezliği (ani ve hızlı gelişen tablo) vekronik böbrek yetmezliği (aylar-yıllar boyunca yavaş ilerleyen tablo).

Akut böbrek yetmezliği, genellikle toksik madde alımı (antifriz, ağır metaller, bazı bitkiler), enfeksiyonlar, susuzluk, sıcak çarpması veya ani dolaşım bozuklukları sonucu gelişir. Böbrek dokusu kısa sürede hasar alır ve belirtiler aniden ortaya çıkar.

Kronik böbrek yetmezliği ise kedilerde en çok görülen formdur. Böbrek dokusu zamanla yavaş yavaş harap olur, ancak kediler bunu uzun süre gizleyebilir. Böbrek fonksiyonlarının %60–70’i kaybedilene kadar çoğu kedi belirti göstermez. Bu nedenle hastalık sessiz ilerler ve fark edildiğinde genellikle ileri evrededir.

Hastalığın temel mekanizmaları şunlardır:

• Nefron kaybı: Böbreğin temel birimi olan nefronlar hasar gördükçe geri dönüşü olmayan hücre kaybı gelişir.

• Geri kalan nefronların aşırı çalışması: Kayıp telafi edilmeye çalışılır fakat zamanla bu nefronlar da yorularak işlevini kaybeder.

• Üremik toksin birikimi: Böbrek kanı filtreleyemediğinde toksinler vücutta birikir ve iştahsızlık, kusma, ağız kokusu gibi sistemik belirtiler ortaya çıkar.

• Elektrolit dengesizliği: Özellikle fosfor artışı, potasyum değişimleri ve asit-baz bozuklukları hastalığı hızlandırır.

• Su regülasyonunun bozulması: İdrar konsantre edilemediği için kedi daha fazla idrar yapar, daha fazla su içer ve zamanla susuz kalabilir.

Bu temel mekanizmalar birlikte ilerleyerek klinik belirtileri oluşturur ve hastalığın gidişatını belirler. Erken dönemde fark edilmediği takdirde böbrek hasarı geri döndürülemez hale gelir.

Kedilerde Böbrek Yetmezliğinin Erken Belirtileri ve Gizli Uyarılar (Tablo)

Böbrek yetmezliği kedilerde uzun süre sessiz ilerlediği için erken belirtilerin doğru yorumlanması büyük önem taşır. Aşağıdaki tablo, hastalığın başlangıç evresinde görülebilecek ancak çoğu zaman gözden kaçan uyarı işaretlerini kapsamlı şekilde özetler.

Erken Belirti	Açıklama	Olası Böbrek Problemi
Su tüketiminde artış	Kedi normalden sık su içer	İdrar konsantre edilemediği için böbrek fonksiyon kaybı
İdrar miktarında artış	Daha büyük idrar topakları	Böbreğin filtreleme kapasitesinde düşüş
Kilo kaybı	Mama yeme davranışı normal olsa bile	Kronik böbrek hastalığının erken aşaması
Ağız kokusu (hafif)	Hafif amonyak kokusu	Üremik toksinlerin birikmeye başlaması
Daha uzun uyuma	Halsizlik ve enerji düşüklüğü	Toksin birikimi ve anemi başlangıcı
Tüylerde matlaşma	Tımar aktivitesinin azalması	Su kaybı, toksin birikimi
İştahsızlık (zaman zaman)	Aralıklı yemek reddi	Böbrek fonksiyonunun dalgalanması
Kusma (aralıklı)	Haftada 1–2 kez olabilir	Üremik irritasyon veya mide asidi artışı
İdrarın daha açık renk olması	Konsantrasyon bozukluğu	Böbrek tübüllerinin yavaş yavaş işlev kaybı
Hafif dehidrasyon	Deri elastikiyetinde azalma	Susuzluk + yoğun idrar kaybı

Bu erken uyarılar çoğu zaman genel halsizlik veya “yaşlanma belirtisi” sanılır. Ancak özellikle su tüketimi ve idrar miktarındaki artış, böbrek yetmezliğinin en erken ve en değerli sinyalidir.

Kedilerde Su Tüketimi, İdrar Değişiklikleri ve Davranışsal İlk Bulgular

Kedilerde böbrek yetmezliğinin en erken ve en güvenilir belirtileri, su tüketimi ve idrar düzenindeki küçük değişikliklerle kendini gösterir. Kediler doğaları gereği çok su içmeyen hayvanlardır; bu nedenle su tüketimindeki hafif artış bile çoğu zaman böbrek fonksiyonlarında bir problem olduğuna işaret eder. Aynı şekilde idrar miktarının artması, kum kabındaki topakların büyümesi veya renk değişiklikleri, böbreklerin idrarı konsantre etmekte zorlandığını gösteren önemli sinyallerdir.

Su tüketimindeki artış

Kedilerde böbrek yetmezliğinin en erken ve en sık görülen bulgusu polidipsi, yani normalden fazla su içmedir. Bunun nedeni, böbreklerin idrarı yeterince yoğunlaştıramaması ve vücuttan aşırı sıvı kaybının oluşmasıdır. Kedi kaybettiği sıvıyı telafi etmek için daha fazla su içmeye başlar. Su kabının daha hızlı boşalması, kedinin gece su içmeye kalkması veya musluktan su içme eğiliminin artması, bu tablonun ilk işaretleridir.

İdrar miktarındaki değişiklikler

Böbrek yetmezliğinin karakteristik erken bulgusu poliüri, yani sık ve fazla idrara çıkmadır.

• Kum kabında daha büyük idrar topakları oluşmaya başlar.

• İdrar rengi normalden daha açık görünür.

• İdrar kokusu hafifler, çünkü seyrelmiştir.

Bu durum, böbrek tübüllerinin artık idrarı konsantre edemediğini ve suyun büyük kısmının idrarla kaybedildiğini gösterir. Kediler çoğu zaman tuvalet davranışını değiştirmediği için sahipler bu bulguyu fark etmekte gecikebilir.

Davranışsal ilk bulgular

Böbrek fonksiyonları bozulmaya başladığında kedilerde davranış düzeyinde de bazı değişiklikler görülür:

• Daha uzun uyuma ve enerji kaybıToksin birikiminin ilk etkisidir.

• Zıplama ve oyun isteğinde azalmaHafif halsizlik veya bulantı hissi davranışı değiştirir.

• Daha az tımar (bakım) yapmaKendini yalamayı azaltmaları tüylerde matlaşma yapar.

• Gece huzursuzluğuSu içmek için kalkma veya sık idrara çıkma davranışı olabilir.

• Yeme davranışında küçük dalgalanmalarAralıklı iştahsızlık böbrek toksinlerinin erken etkisidir.

Bu davranışsal değişimler genellikle “yaşlanma” ile karıştırılır. Oysa su ve idrar değişiklikleriyle birleştiğinde, erken böbrek yetmezliğinin çok güçlü göstergeleridir.

Kedilerde Akut ve Kronik Böbrek Yetmezliği Arasındaki Farklar

Böbrek yetmezliği iki ana formda görülür ve bu iki form hem belirtilerde hem gidişatta hem de tedavi yaklaşımında tamamen farklıdır. Hastalığın akut mu yoksa kronik mi olduğu, erken müdahalenin başarısını ve kedinin yaşam süresini doğrudan etkiler.

Akut Böbrek Yetmezliği (AKI)

Ani başlar – hızlı ilerler – acil müdahale gerektirir.

Nedenleri:

• Toksik madde alımı (antifriz/etilen glikol, zambak bitkisi, ağır metaller)

• Şiddetli susuzluk, sıcak çarpması

• Bakteriyel enfeksiyonlar (pyelonefrit)

• Travma veya kan akışının azalması

• İlaç toksisitesi (NSAID zehirlenmesi vb.)

Belirtiler:

• Aniden başlayan kusma, iştahsızlık

• Şiddetli halsizlik

• Su tüketiminde azalma veya tamamen durma

• Çok az idrar yapma veya hiç yapamama

• Hızlı dehidrasyon

• Ani kötü ağız kokusu

• Göz bebeği küçülmesi, sinirlilik

Tedavi:Hemen veteriner müdahalesi, damar içi sıvılar, idrar akışını düzenleme, toksin atılımının desteklenmesi.Doğru destekle tamamen düzelebilir.

Kronik Böbrek Yetmezliği (CKD)

Aylar–yıllar içinde gelişir – geri döndürülemez – yönetilir, yavaşlatılır.

Nedenleri:

• Yaşlanmaya bağlı böbrek dokusu kaybı

• Hipertansiyon

• Kalıtsal böbrek deformasyonları

• Kronik enfeksiyonlar

• Polikistik böbrek hastalığı (özellikle İran kedilerinde)

• Uzun süreli susuzluk

• Kalitesiz beslenme

Belirtiler:

• Su tüketiminde ve idrar miktarında artış

• İlerleyici kilo kaybı

• Mat tüy yapısı

• Hafif ama sürekli kusma

• Ağız kokusu (üremik koku)

• İştah dalgalanmaları

• Aralıklı ishal veya kabızlık

• Gece huzursuzluğu

• Dolaylı olarak anemi

Tedavi:Tamamen iyileştirme yoktur, ancak:

• Özel böbrek mamaları

• Düzenli sıvı desteği

• Kan basıncı kontrolü

• İlaçlar (fosfor bağlayıcılar, mide düzenleyiciler)

• İdrar yolu enfeksiyonu kontrolü

• Düzenli tahlillerile hastalık uzun süre stabil tutulabilir.

Kısacası akut böbrek yetmezliği acildir, hızlı ilerler ve agresif tedaviyle geri döndürülebilir.Kronik böbrek yetmezliği ise yaşam boyu yönetim gerektiren, geri dönüşü olmayan ama doğru bakım ile yıllarca kontrol altında tutulabilen bir hastalıktır.

Kedilerde Böbrek Yetmezliği Tedavi Maliyeti ve Bakım Masrafları

Kedilerde böbrek yetmezliği tedavisi, hastalığın hangi evrede olduğuna, böbrek fonksiyon kaybının düzeyine, eşlik eden komplikasyonlara ve kedinin genel sağlık durumuna bağlı olarak büyük ölçüde değişkenlik gösterir. Böbrek hastalıkları “yönetim gerektiren” bir süreç olduğu için maliyet yalnızca başlangıç tedavisiyle sınırlı kalmaz; kronik bakım, özel beslenme ve düzenli kontroller uzun vadeli bir bütçe gerektirir.

Böbrek yetmezliğinde masraflar üç ana başlıkta toplanır:teşhis maliyetleri, akut tedavi maliyetleri ve kronik bakım maliyetleri.

1. Teşhis Maliyetleri

Böbrek hastalığı kesin teşhis için birden fazla test gerektirir.Türkiye’de ortalama maliyetler:

• Kan biyokimya paneli (Üre, Kreatinin, SDMA): 700–1.800 TL

• Hemogram (kan sayımı): 400–800 TL

• İdrar tahlili + sediment inceleme: 350–900 TL

• İdrar dansitesi ölçümü: 200–400 TL

• Böbrek ultrasonu: 700–2.000 TL

• Röntgen: 600–1.200 TL

• Kan basıncı ölçümü: 300–600 TL

Toplam ilk teşhis maliyeti genellikle 2.500–6.000 TL aralığında olur.

2. Akut Tedavi ve Acil Müdahale Maliyetleri

Akut böbrek yetmezliği acil tedavi gerektirir ve maliyet hızlıca yükselir:

• Damar içi sıvı tedavisi (24–48 saat): 1.500–5.000 TL

• Yoğun bakım + serum pompaları: 3.000–8.000 TL

• Toksin alımına yönelik tedaviler: 1.000–4.000 TL

• Enfeksiyon tedavileri (antibiyotik + kültür): 800–3.000 TL

• Hastanede yatış: günlük 1.000–3.000 TL

Akut evre toplam masrafı 5.000–20.000 TL arasında olabilir.

3. Kronik Bakım ve Uzun Dönem Maliyetleri

Kronik böbrek hastalığı (CKD) yaşam boyu yönetilir. Maliyetler aylık/ yıllık hesaplanır:

• Böbrek diyet mamaları (Royal Canin Renal, Hill’s k/d vb.):800–2.400 TL / ay

• Fosfor bağlayıcı ilaçlar: 300–700 TL / ay

• Mide düzenleyiciler (famotidin, omeprazol vb.): 200–500 TL / ay

• Kan basıncı ilaçları (amlodipin vb.): 150–300 TL / ay

• Deri altı sıvı tedavisi (evde):Serum + set toplamı 200–350 TL / uygulamaHaftada 2 uygulama ile aylık ~ 1.200 TL

• 3 aylık kontrol kan tahlili: 1.000–2.000 TL / kontrol

Kronik yönetim maliyeti genellikle aylık 2.000–6.000 TL,yıllık ise 20.000–60.000 TL aralığındadır.

Böbrek hastalığı erken fark edilirse bu maliyetlerin büyük bölümü yarı yarıya düşer. Bu nedenle erken teşhis, hem sağlık hem ekonomik açıdan kritik öneme sahiptir.

Kedilerde İştah Azalması, Kilo Kaybı ve Metabolik Etkilerin Analizi

Böbrek yetmezliği ilerledikçe vücuttaki metabolik süreçler bozulur. Bu bozulmalar kedinin iştahını, yeme alışkanlıklarını, kilo dengesini ve kas kütlesini doğrudan etkiler. Bu nedenle iştah ve kilo değişimleri, böbrek hastalığının hem erken hem de ileri dönemlerinde en değerli klinik bulgulardan biridir.

İştah azalmasının nedenleri

Böbrek yetmezliğinde iştahsızlık birkaç mekanizma ile ortaya çıkar:

• Üremik toksinler mideyi ve beyni etkileyerek bulantı oluşturur.

• Ağız içi ülserler ve ağız kokusu yeme davranışını bozar.

• Dehidrasyon genel bir halsizlik yapar ve kedinin yemek isteğini azaltır.

• Metabolik asidoz, kedinin kendini kötü hissetmesine yol açar.

• Fosfor yüksekliği, mide bulantısını artırır.

İştahsızlık bazen “aralıklı” olur ve sahipler bu dönemi fark etmeyebilir. Fakat böbrek hastalığında yeme davranışındaki her küçük dalgalanma önemlidir.

Kilo kaybı ve kas erimesi

Kediler kronik böbrek hastalığında hızla yağ değil kas kaybeder.Bu durumun sebepleri:

• Protein metabolizmasının bozulması

• Vücudun enerji için kas dokusunu kullanmaya başlaması

• Yetersiz beslenme

• Aşırı idrarla aminoasit kaybı

• Kronik inflamasyon

Kas erimesi en erken sırt hattında, bel çevresinde ve arka bacaklarda fark edilir.

Kediniz mama yemeye devam ediyor olsa bile yavaş ama sürekli bir kilo kaybı böbrek hastalığının klasik bulgusudur.

Metabolik etkiler

Böbrek yetmezliği metabolizmayı çok yönlü etkiler:

• Üre ve kreatinin artışı: Toksin birikir, bulantı ve halsizlik oluşur.

• Potasyum değişiklikleri: Kas güçsüzlüğü veya aritmiler görülebilir.

• Fosfor birikimi: Damar ve doku hasarı yapar; iştahsızlık artar.

• Anemi (kansızlık): Böbreklerin EPO üretimi azalır, kedi daha çabuk yorulur.

• Asit-baz dengesinin bozulması: Vücut iç dengesi karmaşık şekilde bozulur.

Bu metabolik bozukluklar birlikte ilerleyerek kedinin yaşam kalitesini belirgin biçimde azaltır.

Davranışlara yansıması

• Mama kabına gidip geri dönme

• Severken “çökme” davranışı (kas güçsüzlüğü)

• Zayıf tüy dokusu

• Aktivitede düşüş

• Karanlık alanlarda uyuma

• Sık sık su içmeye çalışma

Bu davranışlar böbrek hastalığının metabolik etkilerinin erken sinyalleridir.

Kedilerde Ağız Kokusu, Ağız Ülserleri ve Kan Değerlerindeki Değişiklikler

Böbrek yetmezliği kedilerde yalnızca su tüketimi veya idrar değişiklikleriyle sınırlı bir tablo değildir; metabolik bozukluklar ilerledikçe ağız içi dokular, tükürük yapısı, ağız kokusu ve kan değerleri belirgin şekilde etkilenir. Bu belirtiler çoğu zaman hastalığın daha ileri evrelerine denk gelir ancak bazı küçük değişiklikler erken dönemde bile görülebilir.

Ağız kokusunun böbrek hastalığıyla ilişkisi

Böbrekler, kandaki toksinleri filtreleyemediğinde bu maddeler tükürükte birikir. Sonuç olarak kedi nefesinden amonyak benzeri keskin bir koku gelmeye başlar. Bu koku, üremik toksinlerin ağız içi dokulara eriştiğinin en tipik göstergesidir.Ağız kokusunun karakteri bile hastalığın ilerleme derecesi hakkında bilgi verir:

• Hafif, asidik koku → erken dönem

• Keskin amonyak kokusu → orta-ileri dönem

• Ağız içi metalik veya kan kokusu → ileri dönem ve ülserleşme

Ağız ülserleri (üremik stomatit)

Toksin birikimi arttıkça kedinin ağız içi dokularında tahriş ve iltihap oluşur. Bu durum genellikle şunlara yol açar:

• Dilin kenarlarında ülserler

• Yanak iç yüzeylerinde kırmızı lekeler

• Diş etlerinde çekilmeler

• Yemek yerken ağrı

• Aşırı salya

• Kedi mama yerken bağırma veya patisiyle ağzını silme

Bu ülserler yalnızca lokal bir sorun değildir. Üremik ülserler böbrek fonksiyonlarının ciddi şekilde bozulduğunu gösterir ve acil müdahale gerektirir.

Kan değerlerindeki değişiklikler

Böbrek yetmezliğinde klinik belirtilerle birlikte kan değerlerinde de karakteristik değişimler görülür. Bunlar teşhisin en net göstergeleridir:

• Üre (BUN) artışıToksin yükünü gösterir, yüksekliği bulantı ve kusmayı tetikler.

• Kreatinin artışıBöbrek fonksiyonunu en doğru gösteren parametredir.

• SDMA artışıBöbrek hasarını en erken yakalayan testtir; kreatinin yükselmeden yükselir.

• Fosfor yüksekliğiHem iştahsızlığı arttırır hem de hastalığın ilerlemesini hızlandırır.

• Potasyum düşüklüğüKas güçsüzlüğünü ve çabuk yorulmayı açıklayan önemli bir parametredir.

• Anemi (düşük hematokrit)Böbrekler EPO üretmediği için kan yapımı azalır; kedi soluk görünür.

Bu parametrelerin düzenli takibi olmadan böbrek hastalığını yönetmek mümkün değildir. Kan değerlerindeki küçük değişimler bile tedavinin yönünü belirler.

Kedilerde Tüy ve Deri Kalitesinin Böbrek Sağlığıyla İlişkisi

Böbrek yetmezliği yalnızca iç organları değil, kedinin dış görünüşünü ve deri-tüy yapısını da doğrudan etkiler. Bu nedenle tüy ve deri değişiklikleri, böbrek hastalığının hem erken hem de ilerleyen dönemlerinde önemli birer klinik göstergedir.

Tüylerde matlaşma ve parlaklık kaybı

Böbrek toksinleri arttıkça kedi kendini daha az tımar eder. Nedeni:

• Halsizlik

• Bulantı

• Ağız ağrısı

• Enerji düşüklüğü

Kedi kendini yalamayı bıraktığında tüy yapısı hızla bozulur. Tüyler matlaşır, kabarık görünür ve dokunulduğunda sert hissedilir. Bu dış görünüş değişiklikleri genellikle böbrek fonksiyon bozukluğunun ilk dışa yansıyan işaretidir.

Deri kuruluğu ve esneklik kaybı

Böbrek yetmezliğinde su kaybı arttığı için:

• Deri elastikiyeti azalır

• Deri daha ince ve kırılgan hale gelir

• Bazı bölgelerde hafif pullanma görülür

Bu bulgular özellikle orta ve ileri evrelerde dikkat çekicidir.

Tüy dökülmesinde artış

Protein metabolizması bozulduğu için tüy döngüsü sağlıklı ilerlemez. Bu nedenle bölgesel değil, genel ve eşit dağılımlı tüy dökülmesi görülür. Bu dökülme strese bağlı dökülmelerden farklıdır; daha uzun süreli ve düzenlidir.

Deride renk değişiklikleri

Uzun süreli böbrek hastalığında toksinler deride birikebilir ve şu bulgular ortaya çıkabilir:

• Sarımsı ton (üremik pigment birikimi)

• Göz çevresinde solukluk (anemi göstergesi)

• Deride hafif morarmalar (platelet fonksiyon bozukluğu)

Tüy ve deri değişimlerinin davranışsal etkileri

• Kedi daha az tımar yaptığı için kötü koku oluşabilir.

• Bazı kediler tüy dökülmesini azaltmak için aşırı yalanma davranışı geliştirebilir.

• Tüylerdeki bozulma kediye huzursuzluk verir, uyku düzenini etkileyebilir.

Tüy ve deri kalitesi, böbrek sağlığını değerlendirmede veteriner hekimlerin en çok dikkat ettiği dış bulgular arasındadır. Bu nedenle sahiplerin kedi tüy dokusundaki en ufak değişimi bile ciddiye alması önemlidir.

Kedilerde Evde Erken Böbrek Sağlığı Kontrol Yöntemleri

Kedilerde böbrek yetmezliği uzun süre sessiz ilerlediği için, evde yapılacak düzenli kontroller hastalığı erken teşhis etmenin en etkili yöntemlerinden biridir. Bu kontroller, kedinin davranışsal ve fiziksel değişimlerini takip etmeyi kolaylaştırır ve potansiyel böbrek problemlerini daha belirtiler ağırlaşmadan fark etmenizi sağlar. Evde uygulanabilecek bu yöntemler son derece basit olmasına rağmen sağlık açısından büyük önem taşır.

Su tüketiminin günlük takibi

Kedinizin ne kadar su içtiğini gözlemlemek böbrek sağlığı için kritik bir adımdır.

• Su kabının ne kadar sürede boşaldığını not edebilirsiniz.

• Normalden fazla su içme eğilimi (polidipsi), böbreklerin idrarı konsantre edemediğinin erken sinyalidir.

• Musluktan su içme isteği, gece kalkıp su içme veya su kabının yanında daha uzun vakit geçirme de önemli bulgulardır.

İdrar topaklarının boyutunu izleme

Kum kabındaki idrar topaklarının büyüklüğü ve sayısı, böbreklerin çalışma durumunu değerlendirmek için en güvenilir ev parametrelerinden biridir.

• Topaklar normalden daha büyükse, kedi daha fazla su tüketiyor ve böbrekler idrar yoğunlaştırmada zorlanıyor olabilir.

• Topak boyutu düzenli olarak artıyorsa bu kronik böbrek hastalığının çok erken belirtisidir.

Günlük kilo kontrolü

Kediler böbrek hastalığında hızlı yağ değil kas kaybeder. Bu nedenle haftalık tartım çok değerlidir.

• 100–200 gramlık dalgalanmalar dahi önemlidir.

• Kedinin sırt hattının incelmesi, bel çukurunun belirginleşmesi veya arka bacak çevresinde kas kaybı görülmesi böbrek hastalığının sessiz göstergesidir.

Tüy ve deri yapısının analiz edilmesi

Matlaşan, kabaran veya normalden daha sert hale gelen tüyler; kedinin tımar aktivitesini azalttığını gösterir. Bunun temel sebepleri:

• Halsizlik

• Bulantı

• Su kaybı

• Toksin birikimi

Tüylerdeki bu değişim böbrek hastalığının dışa vurduğu en erken işaretlerden biridir.

Ağız kokusunu kontrol etme

Hafif amonyak benzeri bir ağız kokusu bile böbrek fonksiyonlarında düşüş olduğuna işaret eden kritik bir bulgudur.Ağız içini kontrol etmek zor olsa da:

• Artan salya

• Ağız içi kızarıklık

• Yemek yerken patisiyle ağzını temizleme davranışıilk aşamada fark edilebilir.

Günlük davranış gözlemi

• Su kabına ilgide artış

• Daha uzun uyuma süreleri

• Oyun isteğinde azalma

• Mama kabına gidip koklayıp geri çekilme

• Kum kabına gece daha sık gitme

Bu küçük değişimler böbrek hastalığını düşündüren değerli bulgulardır.

Bu basit rutinler, böbrek yetmezliğini çok erken evrede fark etmeyi sağlar. Evde yapılan takip, veteriner muayenelerinin yerini tutmasa da kedinin sağlık trendini anlamak için hayati önem taşır.

Kedilerde Kan Testleri, İdrar Tahlili ve Görüntüleme Teknikleri

Böbrek yetmezliğinin kesin teşhisi ancak laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri ile mümkündür. Çünkü klinik belirtiler ortaya çıktığında genellikle böbrek fonksiyonlarının büyük bir kısmı zaten kaybedilmiş olur. Bu nedenle erken tanıda kan tahlilleri, idrar incelemeleri ve ultrason değerlendirmeleri tıpkı bir “erken uyarı sistemi” gibi çalışır.

Kan testleri

Kan tahlili böbrek yetmezliğini değerlendirmek için en güvenilir yöntemdir.Aşağıdaki parametreler özellikle önemlidir:

• Kreatinin:Böbrek fonksiyon hasarının en önemli göstergesidir. Yüksekliği böbreklerin kanı yeterince filtrelemediğini gösterir.

• Üre (BUN):Kandaki toksin birikimini gösterir. Üre yükseldikçe bulantı ve iştahsızlık artar.

• SDMA:Böbrek hasarını kreatininden daha erken gösteren modern bir parametredir. Kreatinin normal olsa bile SDMA yüksek çıkabilir.

• Fosfor:Böbrek hastalığında yükselir ve hastalığın ilerlemesini hızlandırır.

• Potasyum:Düşmesi kas güçsüzlüğü, yürüme bozuklukları ve halsizlik oluşturur.

• Hematokrit (HCT):Kronik böbrek yetmezliğinde anemi geliştiği için düşer.

Bu testler sadece teşhis koymak için değil, tedavinin ne kadar işe yaradığını anlamak için de düzenli aralıklarla tekrarlanır.

İdrar tahlili ve dansite ölçümü

Böbrek yetmezliğinde idrar analizi en kritik testlerden biridir; çünkü böbreğin idrarı konsantre edebilme kapasitesini doğrudan değerlendirir.

• Dansite (USG):İdrarın yoğunluğunu gösterir.Düşük dansite = böbreğin konsantre etme fonksiyonunun bozulduğu anlamına gelir.

• Protein atılımı:İdrarda protein görülmesi (proteinüri) böbrek filtre hasarının erken bulgusudur.

• Sediment incelemesi:Kristaller, hücreler veya enfeksiyon bulgularını ortaya çıkarır.

Ultrason ve görüntüleme teknikleri

Ultrason, böbrek boyutu, böbrek yapısı ve kan akışı hakkında çok değerli bilgiler sağlar.

Ultrason ile:

• Böbrek küçülmesi (kronik evre)

• Böbrek büyümesi (akut inflamasyon)

• Kistik yapılar

• Taşlar

• Tümörler

• Böbrek dokusunda fibrozis

gibi kritik bulgular tespit edilir.

Bazı durumlarda röntgen de ek bilgi sağlar, özellikle taş şüphesinde veya karın organlarının genel konumunu belirlemede kullanılır.

Kan basıncı ölçümü

Böbrek yetmezliği kedilerde hipertansiyona neden olabilir.Yüksek tansiyon göz damarlarına, böbreğe ve beyne ciddi zarar verir. Bu nedenle tansiyon ölçümü böbrek hastalığı yönetiminin ayrılmaz bir parçasıdır.

Kedilerde Böbrek Yetmezliğinde Beslenme, Mama Seçimi ve Su Yönetimi

Böbrek yetmezliği olan kedilerde beslenme, hastalığın seyrini belirleyen en kritik tedavi unsurlarından biridir. Çünkü böbrekler üzerindeki metabolik yükün azaltılması, toksin üretiminin minimuma indirilmesi ve elektrolit dengesinin korunması ancak doğru mama seçimi ve su yönetimiyle sağlanabilir. Bu nedenle böbrek hastalığında diyet tedavisi hem yaşam süresini uzatır hem de yaşam kalitesini belirgin biçimde iyileştirir.

Düşük protein değil, doğru tür protein önemlidir

Eski görüşün aksine, böbrek hastası kedilerde proteini aşırı kısmak doğru değildir. Protein kalitesi düşükse toksin birikimi artar; kalite yüksekse böbrek yükü azalır.

Bu nedenle ideal böbrek mamaları:

• Yüksek sindirilebilirlikte,

• Orta düzeyde fakat kaliteli hayvansal proteine sahip,

• Miyoglobin ve keratin gibi toksik yan ürünleri azaltılmış,

özel protein profili içerir. Bu sayede hem kas kaybı önlenir hem de toksin oluşumu azaltılır.

Düşük fosfor düzeyi

Fosfor birikimi böbrek hastalığının ilerlemesinde kilit rol oynar.Bu yüzden böbrek mamalarında fosfor seviyesi normal mamaya göre %50 daha düşüktür.

Fosfor kısıtlaması:

• İştahsızlığı azaltır

• Kusmayı azaltır

• Kan değerlerini stabilize eder

• Böbrek dokusu hasarını yavaşlatır

İleri evrelerde fosfor bağlayıcı ilaçlar mama ile birlikte kullanılabilir.

Omega-3 yağ asitleri ve böbrek koruması

EPA ve DHA içeren Omega-3 yağ asitleri böbrek fonksiyonlarını destekler:

• Tübüler hasarı azaltır

• İltihabı baskılar

• Kan akışını iyileştirir

Bu nedenle böbrek mamaları genelde yüksek Omega-3 içerir.

Sodyum azaltımı

Böbrek mamaları tuz oranı düşük olacak şekilde formüle edilir.Bu, kan basıncını düzenlemeye ve böbrek dokusunu korumaya yardımcı olur.

Islak mama kullanımının önemi

Böbrek hastalığı olan kedilerde susuzluk riski çok yüksektir.Yaş mama:

• Su tüketimini artırır,

• Böbrek yükünü azaltır,

• İdrar çıkışını hafifletir,

• Dehidrasyonu engeller.

Bu nedenle kuru mamaya ek olarak yaş mamalar günlük rutin haline getirilmelidir.

Su yönetimi

Böbrek yetmezliğinde su yönetimi tedavinin temelidir:

• Evde birden fazla su kabı bulundurulmalı

• Su kapları her gün yenilenmeli

• Su çeşmesi kullanılmalı

• Yaş mama artırılmalı

• Dehidrasyon şüphesi varsa deri altı sıvı desteği uygulanmalıdır (veteriner önerisiyle)

Ödül mamaları ve yasak gıdalar

Böbrek hastalarında aşağıdakiler verilmemelidir:

• Süt ürünleri

• Yüksek tuzlu gıdalar (peynir, salam vb.)

• Kuru mama dışında rastgele insan gıdaları

• Yüksek proteinli atıştırmalıklar

• Karaciğer ve sakatatlar

Beslenme, böbrek hastalığının en güçlü tedavi araçlarından biridir ve doğru uygulandığında hastalığın ilerlemesi ciddi biçimde yavaşlar.

Kedilerde Böbrek Hastalıklarında Yaşam Tarzı Düzenlemeleri ve Ev Ortamı

Böbrek yetmezliği yalnızca tıbbi tedavi gerektirmez; yaşam tarzı ve ev ortamındaki düzenlemeler de tedavinin başarısını doğrudan etkiler. Kedinin fiziksel rahatlığı, stres düzeyi, çevresel koşulları ve günlük rutini, metabolik yükünü azaltarak yaşam süresini uzatabilir.

Stresin minimuma indirilmesi

Stres böbrek hastalığını hızlandırır. Stres hormonları:

• İştah kaybını artırır,

• Kan basıncını yükseltir,

• Böbrek kan akışını azaltır.

Bu nedenle kedinin:

• Gürültülü ortamlardan,

• Ani ziyaretçilerden,

• Ev içi kavgalardan,

• Başka hayvanların baskısından

uzak tutulması önemlidir.

Uyku ve dinlenme alanlarının düzenlenmesi

Böbrek hastası kediler daha fazla uyuma ihtiyacı duyar.Evde:

• Sessiz,

• Sıcak,

• Huzurlu,

• Az ışıklıbir dinlenme köşesi hazırlamak kediyi rahatlatır.

Tuvalet düzeni

Kronik böbrek hastaları daha sık idrar yapar.Bu nedenle:

• Kum kabı sayısı artırılmalı,

• Kabın yeri kolay erişilebilir olmalı,

• Kum sıkça yenilenmeli,

• Koku ve kirlenme minimuma indirilmeli.

Kedi tuvalete erişemediğinde stres artar ve idrar yolu enfeksiyonları gelişebilir.

Düzenli tartım ve gözlem

Kedinin ağırlığı evde haftada bir ölçülmelidir.Küçük kilo değişimleri bile hastalığın ilerlemesini gösterir.Ayrıca:

• Tüy dokusu

• Davranış değişimi

• Su tüketimi

• Mama tüketimi

günlük olarak takip edilmelidir.

Egzersiz ve enerji yönetimi

Kronik böbrek hastası kediler aşırı yorgun düşebilir.Bu nedenle:

• Zorlayıcı oyunlardan kaçınılmalı

• Hafif ve kısa oyun seansları tercih edilmeli

• Kedinin kendi temposunda hareket etmesine izin verilmelidir

Ev sıcaklığı kontrolü

Böbrek hastası kediler üşümeye karşı daha hassastır.Ev soğuksa:

• Yumuşak battaniyeler,

• Isıtmalı kedi yatakları,

• Radyatör yakını güvenli alanlar

sunulmalıdır.

İlaç uygulama düzeni

Evde ilaç uygulaması için sabit bir rutin oluşturmak önemlidir.Aynı saatlerde ilaç verilmesi:

• Kan değerlerini istikrarlı tutar,

• Kusma ve iştahsızlık ataklarını azaltır,

• Kedinin adaptasyonunu kolaylaştırır.

Yaşam tarzı düzenlemeleri, böbrek hastalığı tedavisinin görünmeyen ama en etkili parçalarından biridir. Kedinin konforunu arttırmak, hastalığın ilerlemesini yavaşlatır ve stres kaynaklı dalgalanmaları engeller.

Kedilerde Böbrek Yetmezliği İlerlemesini Yavaşlatan Müdahaleler

Böbrek yetmezliği tamamen geri döndürülebilen bir hastalık değildir; ancak doğru müdahalelerle ilerlemesi belirgin şekilde yavaşlatılabilir. Bu müdahaleler kedinin yaşam süresini ve yaşam kalitesini doğrudan etkiler. Erken dönemde uygulandığında, hastalığın daha ağır evrelere geçişi aylarca hatta yıllarca geciktirilebilir.

Beslenme temelli müdahaleler

Böbrek hastalığının ilerlemesini yavaşlatmada en güçlü araç doğru mamadır.Böbrek diyetleri:

• Fosforu düşürür

• Toksin üretimini azaltır

• Kan basıncını dengeler

• Asit-baz dengesini korur

• Kas kaybını yavaşlatır

Bilimsel çalışmalar, böbrek diyetine geçen kedilerin yaşam süresinin diyet değiştirmeyenlere göre 2–3 kat daha uzun olduğunu göstermektedir.

Fosfor bağlayıcı ilaçlar

Kandaki fosfor düzeyi yükseldikçe böbrek hasarı hızlanır.Fosfor bağlayıcılar mama ile birlikte verilerek:

• Fosfor emilimini azaltır,

• Üremik belirtileri hafifletir,

• Toksisiteyi azaltır.

Bu ilaçlar CKD'nin 2–3. evrelerinde çok etkilidir.

Deri altı sıvı tedavisi (Subkutan sıvı)

Vücut su dengesi böbrek hastalığında bozulduğu için deri altı sıvı desteği:

• Dehidrasyonu önler

• Kan değerlerini stabil tutar

• Toksinlerin atılımını destekler

• Kusma ve halsizliği azaltır

Bu uygulama evde haftada 2–3 kez yapıldığında kedinin genel durumu belirgin şekilde düzelir.

Kan basıncı kontrolü

Hipertansiyon böbrek dokusunu hızla tahrip eder.Kan basıncı yükseldiğinde tedavi edilmesi:

• Böbrek kan akışını düzenler

• Retina kanamalarını önler

• Böbrek dokusu kaybını önemli ölçüde yavaşlatır

Bu nedenle tansiyon ölçümü takip programının ayrılmaz bir parçasıdır.

Protein metabolizmasını düzenleyici ilaçlar

Metabolik asidoz böbrek hastalığında sık görülür. Bu durumu düzenleyen ilaç ve destekler:

• Kas kaybını azaltır

• İştahı iyileştirir

• Vücudun iç dengesini korur

Metabolik asidoz düzeldikçe kedi daha enerjik hale gelir.

Mide düzenleyiciler ve bulantı gidericiler

Böbrek toksinleri mideyi etkilediği için:

• Mide asidini azaltan ilaçlar

• Bulantı gidericiler

• Kusmayı engelleyen destekler

kedinın yemek yeme isteğini geri kazandırır. İştah düzeldiğinde böbrek yükü hafifler.

Enfeksiyonların kontrolü

Böbrek yetmezliği bağışıklığı zayıflattığı için idrar yolu enfeksiyonları sık görülür. Enfeksiyon tedavi edilmezse böbrek dokusuna zarar verir.Bu nedenle düzenli idrar kültürleri ve uygun antibiyotikler hayati önem taşır.

Düzenli takip ve erken müdahale

Kan değerlerinin 2–3 ayda bir tekrarlanması hastalığın kontrol altına alınmasını sağlar.Değerlerde küçük bir bozulma bile erken müdahale ile durdurulabilir.

Bu müdahalelerin aktif ve doğru uygulanması, böbrek hastalığının “kontrol edilebilir bir kronik durum” haline gelmesini sağlar.

Kedilerde Böbrek Yetmezliğinde Ne Zaman Veterinere Başvurulmalı?

Böbrek hastalığı ilerledikçe belirtiler hem çeşitlenir hem de şiddetlenir. Bazı bulgular evde yönetilebilirken, bazıları acil müdahale gerektiren ciddi uyarılardır. Bu nedenle hangi durumlarda beklenmemesi gerektiğini bilmek kedinin hayatını kurtarabilir.

Acil veteriner başvurusu gerektiren belirtiler

Aşağıdaki bulgulardan biri bile varsa beklenmemeli, kedi hemen veterinere götürülmelidir:

• Hiç idrar yapamama veya çok az idrar yapmaBu, böbreklerin tamamen tıkandığının veya akut yetmezliğin göstergesidir.

• Şiddetli kusma ve ishalDehidrasyon çok hızlı gelişir ve hayatı tehdit eder.

• Aşırı halsizlik, çökmüş duruş veya yürüyememeElektrolit bozukluğunun kritik düzeye ulaştığını gösterebilir.

• Kanlı kusma veya kahve telvesi görünümüÜremik gastrit veya mide kanaması belirtisidir.

• Nefes kokusunda aşırı keskin amonyak kokusuÜremik toksinlerin ileri düzeyde arttığını gösterir.

• Nöbet, sersemlik, bilinç bulanıklığıÜremik ensefalopati olabilir; bu durum acildir.

• Şiddetli ağız ülserleri ve aşırı salyaToksin birikiminin akut yükseldiğinin göstergesidir.

24–48 saat içinde kontrol gerektiren belirtiler

• Su tüketiminde belirgin artış

• Kum kabında büyük idrar topakları

• Kilo kaybı

• Aralıklı iştahsızlık

• Hafif kusma

• Tüylerde matlaşma

• Ağız kokusunda hafif artış

Bu bulgular erken evre böbrek bozulmasını gösterir ve geciktirilmemelidir.

Rutin kontrol gerektiren durumlar

• 7 yaş üzerindeki tüm kediler için yılda 1–2 böbrek paneli

• Genetik yatkınlığı olan ırklarda (örneğin Persian) 6 ayda bir tarama

• Daha önce böbrek problemi yaşamış kedilerin 3 ayda bir değerlendirilmesi

Davranışsal belirtiler de ciddiye alınmalıdır

Bazen böbrek sorunları önce davranışlarda ortaya çıkar:

• Oyuncaklara ilgide azalma

• Sıkça su kabı yanında bekleme

• Geceleri huzursuz dolaşma

• Sessiz ve karanlık köşelerde uzun süre uyuma

Bu davranışların hiçbiri “normal yaşlanma” değildir. Erken böbrek bozulmasının tipik işaretleridir.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

Kedilerde böbrek yetmezliğinin en erken belirtisi nedir?

En erken belirti çoğunlukla su tüketimindeki artış ve kum kabında normalden daha büyük idrar topaklarının görülmesidir. Kediler normalde çok su içmez, bu yüzden suya olan ilginin artması, böbreklerin idrarı konsantre edemediğinin ilk işaretidir. Bu erken dönemde iştah ve davranış çoğu zaman normal olduğundan sahipler bu sinyali fark etmeyebilir.

Kedimin su içme davranışı değişti, bu böbrek hastalığı belirtisi olabilir mi?

Evet. Su içme davranışındaki en ufak artış bile böbrek yetmezliğinin erken uyarı sinyalidir. Kediniz gece su içmeye kalkıyorsa, su kabının hızlı boşaldığını fark ediyorsanız veya musluk gibi akışkan kaynaklara yöneliyorsa mutlaka değerlendirme yapılmalıdır.

İdrar renginin açılması böbrek yetmezliği belirtisi midir?

Evet. Böbrekler idrarı yoğunlaştıramadığında idrar açık renkte ve daha suludur. Bu durum, böbrek tübüllerinin fonksiyon kaybetmeye başladığını gösteren klasik bir belirtidir.

Kedilerde böbrek hastalığı iştahı neden azaltır?

Böbrekler toksinleri uzaklaştıramadığında bu maddeler kanda birikir ve mideyi tahriş ederek bulantı oluşturur. Ayrıca ağız içinde üremik ülserler oluşabilir. Bu ikili etki iştahsızlığı arttırır. Eğer iştahsızlık 24 saatten uzun sürüyorsa mutlaka kontrol edilmelidir.

Kedide ağız kokusu böbrek hastalığıyla nasıl ilişkilidir?

Amonyak benzeri keskin ağız kokusu, böbrek yetmezliğinin en güçlü belirtilerindendir. Kandaki toksinler tükürüğe geçerek ağızda metalik ve keskin bir kokuya yol açar. Koku ağırlaştıkça böbrek hasarı ilerliyor demektir.

Kedim kilo kaybediyor ancak mama yemeye devam ediyor, bu normal mi?

Normal değildir. Böbrek hastalığında kediler yağ değil, kas kaybeder. Yemeye devam ederken bile kilo kaybetmek, böbrek fonksiyonlarındaki bozulmanın güçlü işaretidir. Sırt hattı, omuz çevresi ve arka bacaklarda incelme görülür.

Böbrek yetmezliği kedilerde neden tüy kalitesini bozar?

Kedi kendini yeterince tımar edemez hale gelir. Bunun nedeni halsizlik, ağız ağrısı, bulantı ve dehidrasyondur. Tüyler matlaşır, kabarır ve düzensiz hale gelir. Bu değişim, dışarıdan fark edilebilen en önemli belirtilerden biridir.

Evde böbrek hastalığını erken fark etmek için neler takip edilmeli?

Su tüketimi, idrar topaklarının boyutu, tüy parlaklığı, nefes kokusu, kilo değişimi ve davranışlardaki ufak farklılıklar günlük olarak gözlemlenmelidir. Bu 6 parametre, böbrek hastalığını çok erken aşamada fark etmeyi sağlar.

Akut ve kronik böbrek yetmezliği arasındaki fark nedir?

Akut böbrek yetmezliği aniden başlar ve genellikle toksin, enfeksiyon veya susuzluk kaynaklıdır. Hızlı tedavi edilirse düzeltilebilir. Kronik böbrek yetmezliği ise aylar-yıllar içinde gelişir, geri döndürülemez ancak doğru tedaviyle yıllarca yönetilebilir.

Kedilerde böbrek yetmezliği tamamen iyileşir mi?

Kronik böbrek yetmezliği tamamen iyileşmez, ancak ilerlemesi yavaşlatılabilir. Doğru mama, düzenli su desteği, ilaç tedavisi ve sık kontrol ile kedi uzun yıllar kaliteli bir yaşam sürebilir. Akut böbrek yetmezliği erken müdahaleyle tamamen düzelebilir.

Böbrek yetmezliği olan kediler neden çok sık idrar yapar?

Böbrek tübülleri idrarı yoğunlaştıramadığı için suyun büyük kısmı idrarla kaybedilir. Bu nedenle kedi normalden çok daha fazla idrar çıkarır ve kum kabını daha sık kullanır. Bu durum polidipsi-polüri döngüsünün tipik parçasıdır.

Kedilerde yüksek fosfor neden tehlikelidir?

Fosfor birikimi hem toksin düzeyini arttırır hem de böbrek dokusunda ilerleyici hasara yol açar. Ayrıca iştahsızlığı artırır ve kusmayı tetikler. Bu nedenle böbrek diyetleri düşük fosfor içeriğine sahiptir.

Evde deri altı sıvı uygulaması neden gereklidir?

Deri altı sıvı, böbreklerin kanı filtrelemesine yardımcı olur, toksinleri seyrelterek atılmasını hızlandırır ve dehidrasyonu önler. Kronik böbrek hastalığında haftada 2–3 kez uygulama yaşam kalitesini belirgin artırır.

Kediler böbrek hastalığında neden halsiz olur?

Bunun üç nedeni vardır: toksin birikimi, anemi (kan azalması) ve dehidrasyon. Bu üç mekanizma kedinin enerji seviyesini düşürür, aktivitelerde azalma ve daha çok uyuma davranışı ortaya çıkar.

Kedimde kusma varsa bu böbrek yetmezliği belirtisi olabilir mi?

Evet. Böbrek hastalığında kandaki toksinler mideyi tahriş ederek bulantı ve kusmaya yol açar. Haftada birden fazla kusma, özellikle de su içtikten sonra kusma böbrek bozukluğu belirtisi olabilir.

Kedimi böbrek hastalığına karşı korumak için su tüketimini nasıl artırabilirim?

Birden fazla su kabı yerleştirmek, suyu günlük yenilemek, su çeşmesi kullanmak, yaş mama oranını artırmak ve sıcak havalarda suya buz eklemek su tüketimini artırır.

Böbrek hastası kediler kuru mama yiyebilir mi?

Evet ancak tek başına kuru mama yeterli değildir. Yaş mama mutlaka beslenmenin büyük bir parçası olmalıdır. Kuru mama böbrek üzerindeki yükü artırabileceği için özel renal (böbrek) kuru mamaları tercih edilmelidir.

Böbrek yetmezliği kedilerin tansiyonunu etkiler mi?

Evet. Böbrek hastalığı kedilerde hipertansiyona neden olabilir. Yüksek tansiyon böbrek hasarını hızlandırır ve gözlerde, kalpte, beyin damarlarında ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Bu nedenle tansiyon kontrolü önemlidir.

Böbrek hastalığında kan basıncı neden takip edilmelidir?

Hipertansiyon böbrek dokusunu daha da tahrip eder ve böbrek hastalığının ilerlemesini hızlandırır. Tansiyon kontrol altına alınmazsa retina kanaması ve felç riski bile oluşabilir.

Böbrek yetmezliği olan kedilerde diyet değişikliği nasıl yapılmalıdır?

Yeni böbrek maması 7–10 günlük kademeli geçişle verilmelidir. Ani geçiş kedide iştahsızlık ve sindirim bozukluğu oluşturabilir. Kademeli karıştırma yöntemi en güvenli geçiş yoludur.

Kedimde böbrek yetmezliğinden şüpheleniyorum, ilk yapmam gereken nedir?

Su tüketimi, idrar miktarı, kilo ve davranış değişikliklerini hemen not alın. Bu gözlemlerle birlikte bir veteriner kliniğine giderek kan ve idrar tahlili yaptırmak en doğru ilk adımdır.

Böbrek yetmezliği olan kedilerde anemi neden oluşur?

Böbrekler EPO adlı hormonu üretemez hale geldiği için kemik iliği yeterince kırmızı kan hücresi üretemez. Bu durumda kedi daha çabuk yorulur, soluk görünür ve aktiviteleri azalır.

Kedilerde böbrek yetmezliği genetik olabilir mi?

Evet. Persian ve Himalayan gibi bazı ırklarda polikistik böbrek hastalığı genetik olarak aktarılabilir. Genetik yatkınlık taşıyan ırklarda düzenli tarama yapılmalıdır.

Kedilerde böbrek hastalığında ne sıklıkla kontrole gitmek gerekir?

Hastalığın evresine göre değişir. Genellikle 2–3 ayda bir kan testleri ve idrar tahlili yapılması önerilir. Erken evrede 6 ayda bir kontrol yeterli olabilir.

Böbrek yetmezliği tedavi edilmezse ne olur?

Hastalık hızlı ilerler, toksinler kanda birikir, iştah kaybı ve kusmalar artar, ağır dehidrasyon gelişir ve kedi ciddi üremik kriz yaşayabilir. Tedavi edilmediğinde tablo yaşamı tehdit eder.

Sources

• American Veterinary Medical Association (AVMA)

• American Association of Feline Practitioners (AAFP)

• Cornell University College of Veterinary Medicine – Feline Health Center

• Royal Veterinary College (RVC) – Feline Internal Medicine Resources

• Mersin Vetlife Veterinary Clinic – Haritada Aç: https://share.google/XPP6L1V6c1EnGP3Oc